สรุป ฟิสิกส์ เรื่อง การหมุน คืออะไร พร้อมข้อสอบ

การหมุน

สรุปเนื้อหาเรื่อง การหมุน คืออะไร

การหมุน คือ การออกแรงกระทำกับวัตถุโดยไม่ผ่านศูนย์กลางมวลจนทำให้วัตถุเคลื่อนที่ในลักษณะหมุน ซึ่งวัตถุอาจจะหมุนอยู่กับที่หรือหมุนไปด้วยและเปลี่ยนตำแหน่งไปด้วย เราเรียกว่า การเคลื่อนที่แบบหมุน (Rotational motion)

การหมุนเกิดจากการออกแรงกระทำกับวัตถุ โดยแรงลัพธ์ไม่ผ่านศูนย์กลางมวล ทำให้เกิดปริมาณที่ได้จากการหมุนเรียกว่า โมเมนต์ของแรง หรือ ทอร์ก (Torque) และเมื่อวัตถุหมุนจะมีความเร็วรอบจุดหมุน เรียกว่า “ความเร็วเชิงมุม การหมุน

เมื่อออกแรงกระทำกับวัตถุที่ไม่มีการเปลี่ยนรูปร่างซึ่งเรียกว่า วัตถุแข็งเกร็ง (Rigid body) เพื่อให้เกิดการหมุน โดยออกแรงในตำแหน่งที่ห่างจากจุดหมุนไม่เท่ากัน จะพบว่า วัตถุมีการต้านการหมุนไม่เท่ากัน เราเรียกปริมาณต้านการหมุนนี้ว่า โมเมนต์ความเฉื่อย

 

ความเร็วเชิงมุม คืออะไร

ความเร็วเชิงมุม คือ การกระจัดเชิงมุม (pic8) ที่กวาดไปรอบแกนหมุนในหนึ่งหน่วยเวลา

ความเร็วเชิงมุม
ความเร็วเชิงมุม

 

โดย

pic8  เป็นการกระจัดเชิงมุม เป็นปริมาณเวกเตอร์มีทิศตั้งฉากกับระนาบการหมุน มีหน่วยเป็นเรเดียน, rad

pic7  เป็นความเร็วเชิงมุม เป็นปริมาณเวกเตอร์มีทิศเดียวกับการกระจัดเชิงมุม มีหน่วยเป็นเรเดียน/วินาที, rad/s

pic10 เป็นเวลาขณะหนึ่ง

การหาทิศของกระจัดเชิงมุม หาได้โดยใช้มือขวากำรอบแกนหมุน นิ้วทั้งสี่แทนทิศการหมุน นิ้วหัวแม่มือทาบไปตามแกนหมุน ทิศของการกระจัดเชิงมุมจะมีทิศเดียวกับการชี้ของหัวแม่มือ ดังรูป

การหาทิศของกระจัดเชิงมุม
การหาทิศของกระจัดเชิงมุม

 

ความเร่งเชิงมุม คืออะไร

ความเร่งเชิงมุม คือ ปริมาณที่เกิดขึ้นเมื่อวัตถุเคลื่อนที่แบบหมุนมีความเร็วเชิงมุมเปลี่ยนไป (pic15) ต่อหนึ่งหน่วยเวลา

 

ทอร์ก คืออะไร

ปริมาณที่ทำให้เกิดการหมุนของวัตถุรอบแกนหมุน เมื่อแรงอยู่ห่างจากจุดหมุนเป็นระยะ R โดยทอร์กเป็นปริมาณเวกเตอร์ มีหน่วยเป็น นิวตัน-เมตร ขนาดของทอร์ก จะเท่ากับแรงคูณกับระยะทางที่ตั้งฉากจากจุดหมุนถึงแนวแรง

τ = r ×F

τ = คือ ทอร์กของแรง หน่วยเป็น นิวตัน-เมตร

r = คือ รัศมีการหมุนของวัตถุ หน่วยเป็นเมตร

F = คือ แรงที่กระทำต่อวัตถุในทิศตั้งฉากกับรัศมีของการหมุน หน่วยเป็นนิวตัน

 

โมเมนต์ความเฉื่อย คืออะไร

โมเมนต์ความเฉื่อย คือ ปริมาณที่ต้านการเปลี่ยนสภาพการเคลื่อนที่แบบหมุน หรือความเฉื่อยของการหมุนของวัตถุ

โมเมนต์ความเฉื่อยของวัตถุรูปต่างๆ รอบแกนสมมาตร

โมเมนต์ความเฉื่อย
โมเมนต์ความเฉื่อย

การหมุนของวัตถุทั้งหมดในตารางดังกล่าวเป็นการหมุนรอบแกนผ่านจุดศูนย์กลางมวล และเป็นแกนสมมาตรของวัตถุ มีหลักที่สามารถพิสูจน์ได้อยู่ว่า ถ้าเลื่อนแกนหมุนไปเป็นระยะ L ให้ขนานแกนสมมาตรเดิม โมเมนต์ความเฉื่อยจะเพิ่มขึ้นเท่ากับ p29 ( ต้องนำค่า p29  มาบวกค่าในตาราง )

สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น
สูตรการเคลื่อนที่แบบหมุ่น

 

YouTube video

 

Related Posts